ฉ ขตฺติยอามนฺตนาวณฺณนา

[322] เยน เต ฉ ขตฺติยา เตนุปสงฺกมีติ เรณุํ ราชานํ ‘‘สาธุ มหาราช รชฺชํ นาม มาตรํ ปิตรํ ภาติภคินีอาทโยปิ มาเรตฺวา คณฺหนฺเตสุ สตฺเตสุ เอวํ มหนฺตํ รชฺชสิริํ ปหาย ปพฺพชิตุกาเมน อุฬารํ มหาราเชน กต’’นฺติ อุปตฺถมฺเภตฺวา ทฬฺหตรมสฺส อุสฺสาหํ กตฺวา อุปสงฺกมิ ฯ เอวํ สมจินฺเตสุนฺติ รญฺโญ จินฺติตนเยเนว กทาจิ พฺราหฺมณสฺส โภคา ปริหีนา ภเวยฺยุนฺติ มญฺญมานา สมจินฺเตสุํฯ ธเนน สิกฺเขยฺยามาติ อุปลาเปยฺยาม สงฺคณฺเหยฺยามฯ ตาวตกํ อาหรียตนฺติ ตาวตกํ อาหราปิยตุ คณฺหิยตุ, ยตฺตกํ อิจฺฉถ, ตตฺตกํ คณฺหถาติ วุตฺตํ โหติฯ ภวนฺตานํเยว วาหสาติ ภวนฺเต ปจฺจยํ กตฺวา, ตุมฺเหหิ ทินฺนตฺตาเยว ปหูตํ สาปเตยฺยํ ชาตํฯ

[323] สเจ ชหถ กามานีติ สเจ วตฺถุกาเม จ กิเลสกาเม จ ปริจฺจชถฯ ยตฺถ สตฺโต ปุถุชฺชโนติ เยสุ กาเมสุ ปุถุชฺชโน สตฺโต ลคฺโค ลคฺคิโตฯ อารมฺภวฺโห ทฬฺหา โหถาติ เอวํ สนฺเต วีริยํ อารภถ, อสิถิลปรกฺกมตํ อธิฏฺฐาย ทฬฺหา ภวถฯ ขนฺตีพลสมาหิตาติ ขนฺติพเลน สมนฺนาคตา ภวถาติ ราชูนํ อุสฺสาหํ ชเนติฯ

เอส มคฺโค อุชุมคฺโคติ เอส กรุณาฌานมคฺโค อุชุมคฺโค นามฯ เอส มคฺโค อนุตฺตโรติ เอเสว พฺรหฺมโลกูปปตฺติยา อสทิสมคฺโค อุตฺตมมคฺโค นามฯ สทฺธมฺโม สพฺภิ รกฺขิโตติ เอโส เอว จ พุทฺธปจฺเจกพุทฺธสาวเกหิ สพฺภิรกฺขิตธมฺโม นามฯ อิติ กรุณาฌานสฺส วณฺณภณเนนาปิ เตสํ อนิวตฺตนตฺถาย ทฬฺหีกมฺมเมว กโรติฯ

โก นุ โข ปน โภ ชานาติ ชีวิตานนฺติ โภ ชีวิตํ นาม อุทกปุปฺผุฬูปมํ ติณคฺเค อุสฺสาวพินฺทูปมํ ตงฺขณวิทฺธํสนธมฺมํ, ตสฺส โก คติํ ชานาติ, กิสฺมิํ ขเณ ภิชฺชิสฺสติ? คมนีโย สมฺปราโยติ ปรโลโก ปน อวสฺสํ คนฺตพฺโพว, ตตฺถ ปณฺฑิเตน กุลปุตฺเตน มนฺตายํ โพทฺธพฺพํฯ มนฺตา วุจฺจติ ปญฺญา, ตาย มนฺเตตพฺพํ พุชฺฌิตพฺพํ, อุปปริกฺขิตพฺพญฺจ ชานิตพฺพญฺจาติ อตฺโถฯ กรณตฺเถ วา ภุมฺมํฯ มนฺตายํ โพทฺธพฺพนฺติ มนฺตาย พุชฺฌิตพฺพํ, ญาเณน ชานิตพฺพนฺติ อตฺโถฯ

กิํ พุชฺฌิตพฺพํ? ชีวิตสฺส ทุชฺชานตา, สมฺปรายสฺส จ อวสฺสํ คมนียตา, พุชฺฌิตฺวา จ ปน สพฺพปลิโพเธ ฉินฺทิตฺวา กตฺตพฺพํ กุสลํ จริตพฺพํ พฺรหฺมจริยํฯ กสฺมา? ยสฺมา นตฺถิ ชาตสฺส อมรณํฯ

พฺราหฺมณมหาสาลาทีนํ อามนฺตนาวณฺณนา

[324] อปฺเปสกฺขา จ อปฺปลาภา จาติ โภ ปพฺพชฺชา นาม อปฺปยสา เจว, ปพฺพชิตกาลโต ปฏฺฐาย หิ รชฺชํ ปหาย ปพฺพชิตํ วิเหเฐตฺวา วิเหเฐตฺวา ลามกํ อนาถํ กตฺวาว กเถนฺติฯ อปฺปลาภา จ, สกลคามํ จริตฺวาปิ อชฺโฌหรณียํ ทุลฺลภเมวฯ อิทํ ปน พฺรหฺมญฺญํ มเหสกฺขญฺจ มหายสตฺตา, มหาลาภญฺจ ลาภสกฺการสมฺปนฺนตฺตาฯ ภวญฺหิ เอตรหิ สกลชมฺพุทีเป อคฺคปุโรหิโต สพฺพตฺถ อคฺคาสนํ อคฺโคทกํ อคฺคภตฺตํ อคฺคคนฺธํ อคฺคมาลํ ลภตีติฯ

ราชาว รญฺญนฺติ อหญฺหิ โภ เอตรหิ ปกติรญฺญํ มชฺเฌ จกฺกวตฺติราชา วิยฯ พฺรหฺมาว พฺรหฺมานนฺติ ปกติพฺรหฺมานํ มชฺเฌ มหาพฺรหฺมสทิโสฯ เทวตาว คหปติกานนฺติ อวเสสคหปติกานํ ปนมฺหิ สกฺกเทวราชสทิโสฯ

ภริยานํ อามนฺตนาวณฺณนา

[325] จตฺตารีสา ภริยา สาทิสิโยติ สาทิสิโยว จตฺตารีสา ภริยา, อญฺญา ปนสฺส ตีสุ วเยสุ นาฏกิตฺถิโย พหุกาเยวฯ

มหาโควินฺทปพฺพชฺชาวณฺณนา

[326] จาริกํ จรตีติ คามนิคมปฏิปาฏิยา จาริกํ จรติ, คตคตฏฺฐาเน พุทฺธโกลาหลํ วิย โหติฯ มนุสฺสา ‘‘มหาโควินฺทปณฺฑิโต กิร อาคจฺฉตี’’ติ สุตฺวา ปุเรตรเมว มณฺฑปํ กาเรตฺวา มคฺคํ อลงฺกริตฺวา ปจฺจุคฺคนฺตฺวา คณฺหิตฺวา เอนฺติ, มหาลาภสกฺกาโร มโหโฆ วิย อชฺโฌตฺถรนฺโต อุปฺปชฺชิฯ สตฺตปุโรหิตสฺสาติ สตฺตนฺนํ ราชูนํ ปุโรหิตสฺสฯ อิติ ยถา เอตรหิ เอวรูเปสุ วา ฐาเนสุ กิสฺมิญฺจิเทว ทุกฺเข อุปฺปนฺเน ‘‘นโม พุทฺธสฺสา’’ติ วทนฺติ, เอวํ ตทา ‘‘นมตฺถุ มหาโควินฺทสฺส พฺราหฺมณสฺส, นมตฺถุ สตฺตปุโรหิตสฺสา’’ติ วทนฺติฯ